Τεχνητή νοημοσύνη, ρομποτική, ευφυή μηχανήματα και η σχέση του ανθρώπου με τον ωκεανό δεδομένων βρίσκονται στο επίκεντρο της 4ης βιομηχανικής επανάστασης. Αποτελεί την εξέλιξη της προηγούμενης ψηφιακής επανάστασης που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’70.
Η Αννα Διαμαντοπούλου πρόεδρος του Δικτύου για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, πρώην Επίτροπος ΕΕ και πρώην υπουργός, μιλά στο marketpost.gr για τη σχέση του ανθρώπου με τη μηχανή, την εμπλοκή της πολιτικής και της εκπαίδευσης στην 4η βιομηχανική επανάσταση και την επίδραση αυτής στην αγορά εργασίας.
Συνέντευξη στη Χαρά Αυγερινού
Τι είναι η 4η βιομηχανική επανάσταση;
Είναι μία πρωτόγνωρη για την ανθρωπότητα διασύνδεση του ανθρώπου με την έξυπνη μηχανή. Είναι η συνέχεια εν πολλοίς της προηγούμενης ψηφιακής επανάστασης της δεκαετίας του 70 και μετά, αλλά ενισχυμένης με ασύγκριτα μεγαλύτερη υπολογιστική δύναμη, με έναν ωκεανό data, που παράγει η ανθρωπότητα καθημερινά και με την ολοένα και πιο διαδεδομένη χρήση της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Τι είναι Το Δίκτυο;
Μία αρχικά φιλόδοξη προσπάθεια που ύστερα από 5 χρόνια έχει παγιωθεί ως ένα Ινστιτούτο παραγωγής καινοτόμου σκέψης, απτών προτάσεων και αναγκαίων μεταρρυθμιστικών στόχων για την Ελλάδα και την ΕΕ. Ξεκινήσαμε πρώτοι στη χώρα ως ένα ευρωπαϊκό think tank και πλέον με χαρά βλέπουμε και άλλους συνοδοιπόρους.
Ποιος είναι ο ρόλος της πολιτικής στην 4η βιομηχανική επανάσταση;
Άμεσος, αναγκαίος και απαραίτητος. Η 4η βιομηχανική επανάσταση αλλάζει άρδην τον τρόπο που παράγουμε, που δουλεύουμε, που σκεφτόμαστε ακόμα και την υπόσταση του ανθρώπου. Χρειαζόμαστε έναν οργανωμένο διάλογο για αυτή τη νέα εποχή που ξεκίνησε. Η πολιτεία οφείλει να συνδράμει τις προσπάθειες των Πανεπιστημίων και των καινοτόμων επιχειρήσεων να οργανώσουν την έρευνα, την επίδραση στην οικονομία και την παραγωγή. Τα κράτη οφείλουν να οργανώσουν ένα σχέδιο για την 4η βιομηχανική επανάσταση που θα αφορά τους τομείς της παραγωγικής αιχμής κάθε χώρας, καθώς και την προσαρμογή των ρυθμιστικών πλαισίων για την απασχόληση στη νέα εποχή.
Η εκπαίδευση τι ρόλο διαδραματίζει στη μετάβαση στη νέα εποχή;
Μία χώρα για να πετύχει στη νέα εποχή χρειάζεται ουσιαστική και σε βάθος επένδυση στον άνθρωπο. Επένδυση στα προσόντα του ανθρώπου. Η επιτυχία ορίζεται από την επένδυση στην καινοτομία, την προσαρμογή της αγοράς εργασίας στα νέα δεδομένα και την Εκπαίδευση. Οι νέοι χρειάζονται νέα προσόντα, χρειάζονται συνδυασμό επιστημών. Δεν αρκεί πλέον το ένα και μόνο πτυχίο. Η 4η βιομηχανική επανάσταση είναι η εποχή της διά βίου μάθησης.
Θα μπορούσαν οι βάσεις δεδομένων που καταγράφουν τα στοιχεία του προφίλ των καταναλωτών (προτιμήσεις – επισκέψεις κτλ) να χρησιμοποιηθούν προς όφελος των καταναλωτών και με ποιο τρόπο;
Τα δεδομένα μας είναι η περιουσία μας. Οφείλουμε πρώτα εμείς οι ίδιοι μέσα από κάθε ταυτότητα που διαθέτουμε (καταναλωτές, χρήστες FB κλπ) να τα σεβόμαστε και να τα διαχειριζόμαστε με προσοχή. Στο πλαίσιο αυτό πριν από λίγες εβδομάδες ξεκίνησε η εφαρμογή του νέου γενικού κανονισμού της ΕΕ για τα προσωπικά δεδομένα.
Με βάση τα δεδομένα μας μπορούμε να συνδέσουμε βάσεις δεδομένων και να κατανοήσουμε συμπεριφορές, τάσεις και αντιλήψεις. Όχι να φακελώνουμε προφανώς, αλλά να χρησιμοποιήσουμε τον πλούτο των δεδομένων για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων όπως πχ στην Ιατρική, με τη βοήθεια των αλγόριθμων της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Γιατί δαιμονοποιείται στην Ελλάδα η καταγραφή των δεδομένων;
Όχι μόνο στην Ελλάδα. Σε ολόκληρο το δυτικό κόσμο και την ΕΕ πιο συγκεκριμένα, κυρίως μετά την υπόθεση Snowden, υπάρχει μία διάχυτη και δικαιολογημένη φοβία ότι τα δεδομένα μας στο Διαδίκτυο είναι εκτεθειμένα διαρκώς. Ο νέος γενικός κανονισμός είναι πολύ αυστηρός και αποτελεί μία σημαντική δικλείδα ασφαλείας. Επαναλαμβάνω, όμως, ότι είναι πρωτίστως δική μας ευθύνη να μεριμνούμε για το τι ποστάρουμε και πού δίνουμε τα στοιχεία μας.
Ρομποτική – αυτοματοποίηση και αγορά εργασίας
Πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές επιπτώσεις της μετάβασης στην ψηφιακή εποχή;
Ακόμα δεν γνωρίζουμε αν και σε ποιο βαθμό θα υπάρξουν κοινωνικές επιπτώσεις. Γνωρίζουμε μόνο ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στην παραγωγή, την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Οι επιπτώσεις στην απασχόληση είναι οι πιο σημαντικές γιατί σε μεγάλο βαθμό και αναλόγως της απώλειας ή όχι θέσεων απασχόλησης, θα προκύψουν κοινωνικές εξελίξεις.
Σε κάθε περίπτωση είμαστε ακόμα στην περίοδο των εκτιμήσεων και των πιθανοτήτων. Κάθε φορά στο παρελθόν που είχαμε μεγάλες τεχνολογικές τομές που επηρέαζαν την απασχόληση, δουλείες και επαγγέλματα αφανίζονταν, αλλά και πολλά άλλα δημιουργούνταν.
Θα έλεγα να θυμόμαστε πάντα ότι η τεχνολογία μπορεί να κλονίζει επαγγέλματα, αλλά ποτέ την απασχόληση.
Η τεχνητή νοημοσύνη πόσο σύντομα θα μπει στη ζωή μας και πώς μπορούμε να προετοιμάσουμε κοινωνίες και μονάδες ώστε να την υποδεχθούν;
Είναι ήδη στη ζωή μας. Δεκάδες εφαρμογές των κινητών τηλεφώνων ή της αυτόματης τηλεφωνικής εξυπηρέτησης πελατών πχ είναι κάποια απτά και απλά παραδείγματα χρήσης τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινότητα μας. Αυτό που υπονοείτε είναι η δυνατή τεχνητή νοημοσύνη που σημαίνει ικανότητα των μηχανών να σκέφτονται σαν άνθρωποι και να αυτενεργούν. Αυτό είναι ακόμα μακριά.
Όμως, η καλύτερη προετοιμασία είναι η γνώση. Η ενημέρωση και η σωστή πληροφόρηση. Η τεχνητή νοημοσύνη πολλές φορές γεννά στον άνθρωπο το δέος του αγνώστου. Καλό είναι να μάθουμε και κυρίως να μην φοβόμαστε ότι θα προκύψει κάποια μορφή ανώτερης σκέψης που θα μας κυβερνά. Όχι, αυτά μόνο στο Χόλλυγουντ.
